TGF ONUR KURULU ÜYESİ, KAYSERİ HAKİMİYET 2000 GAZETESİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ MUSTAFA CENGİZ: "YEREL BASIN DA KDV İNDİRİMİ BEKLİYOR!"
TGF ONUR KURULU ÜYESİ, KAYSERİ HAKİMİYET 2000 GAZETESİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ MUSTAFA CENGİZ: "YEREL BASIN DA KDV İNDİRİMİ BEKLİYOR!"
YEREL BASIN’DA KDV İNDİRİMİ BEKLİYOR
Demokrasinin en önemli bileşenlerinden birisi olan Medya’nın özellikle de Yerel Medya’nın ayakta kalması için alınması gereken acil önlemler vardır.
Yasama, yürütme ve yargının yanında 4. kuvvet olan basın, geleceğin güçlü Türkiye’si için mutlaka desteklenmesi gereken bir kurum olarak herkesin sahiplenmesi gereken bir mecradır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden ve medya yansımalarından derlediği bilgilere göre, gazete ve dergi sayısının her geçen gün azaldığı görüldü.2015 yılında 6 bin 802 olan gazete ve dergi sayısının 2016 yılında 6 bin 265’e 2017 yılında ise 6 bin 124’e düştüğü gözlendi. Geçen yıl yayımlanan yayınların ise yüzde 59,6’sını dergilerin oluşturduğu saptandı.
2018 Yılı itibarı ile TÜİK tarafından yapılan Yazılı Medya İstatistikleri, 2018 rakamlarına göre Ülkemizde gazete ve dergi sayısı %2,6 azalmıştır.
2019 Yılı itibarı ile 200’e yakın TV ve gazete kapılarına kilit vurdu.
Medya sektöründe 2019 yılının ikinci yarısında yaşanan en önemli gelişme, yoğun işten çıkarmalar ve kapanan medya kurumlarıdır.
2020 Yılı’nın ilk günleri itibarı ile sayıları 1150 civarında olan Yerel Gazete sayısı ne yazık ki 800’lere düşmüş gerekli önlemler alınmaz ise bu rakam 500’lere kadar düşecektir.
bu da çokseslilik anlayışının yok olması ve yerel manadaki vatandaşın sorunlarının duyurulması bağlamında ciddi açmazlara neden olacaktır.
Gelirleri giderek azalan ve kapanma tehlikesi ile karşı karşıya kalan gazetelerimizi ayakta tutabilmek amacıyla yapılabilecek bazı girişimler en azından sektördeki yok oluşun önüne geçilmesi adına olumlu girişimler olacaktır.
Gazetelerin gider kaleminde ilk sırayı alan gazete kâğıdı, gerek ithal edilmesi, gerekse ağır vergiler nedeniyle adeta el yakar hale gelmiştir.
2016 yılı Aralık ayında 665 ABD doları (2 bin 300 TL) olan 3. hamur 45-54 gr gazete kâğıdının fiyatı, 31 Ağustos 2018 tarihi itibariyle 840 ABD dolarına (5 bin 500 TL) yükselmiş, TL bazında yaklaşık yüzde 130 artmıştır.
Gazete kağıdının yanı sıra mürekkep ve kalıp gibi girdilerde de bu artışa paralel olarak hemen hemen aynı oranda ve büyük artışlar yaşanmaktadır.
Hatırlanacağı gibi geride kalan süreçte bir çok gazete kağıt bulamadığı veya kağıt maliyetlerindeki artışa katlanamadığı için piyasadan çekilmek durumunda kalmıştır.
Son dönemlerde Demokles’in Kılıcı gibi Anadolu Basınının tepesinde sallanan ve Anadolu Basını’na nefes aldırabilmek, hayatiyetlerini sürdürmelerini sağlamak amacıyla, hükümet ve Maliye Bakanlığı nezdinde gazeteciler federasyonları tarafından ve yerel bazdaki cemiyetlerin başkanları vasıtası ile milletvekillerine ulaştırılan dosyalar yolu ile de görüşmeler yapılmış, üç kez gazetelerimizin vergi ve SGK gibi borçlarının ertelenmesi sağlanmıştır.
Ancak buna karşın, 2019 yılının son bölümünde gazetelerimizden vergi, SGK ve diğer kamu borçları otomatik olarak mahsup edilmeye başlanmıştır.
Basın Kartı Yönetmeliği 14.12.2018 tarihli Resmi Gazetede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla dünkü resmi gazetede yayımlanan 465 sayılı kararla yeni Basın Kartı Yönetmeliği yürürlüğe girdi.2015 yılından beri yürürlükte olan yönetmelik ise geçerliliğini yitirdi.
Gazetecilik/habercilik sektörü, kendine özgü bir basın meslek yasasına sahip değildir. Sektörümüzdeki en büyük sorun, Türk basınının, gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen ‘Gazetecilik Meslek Yasası’na sahip olmamasıdır. Gazetecilik Meslek Yasası, teknolojik gelişmeler ve internet haberciliği de göz önüne alınarak günümüz koşullarına uygun olarak zaman geçirilmeden çıkarılmalıdır.
Bu bağlamda yapılması gereken en önemli konu başlıklarından birisi bir çok sektörde canlılık getiren KDV indirimi uygulamasının acilen Yerel Medya’ya uygulanması olacaktır.
Bu süreçte özellikle Yüzde 18 KDV, Yüzde 22 Kurumlar vergisi ve Yüzde 15 Basın ilan kurumu kesintisi ile devletten aldığı her 10 Liranın 5.5 lirasının daha kasasına koymadan iade etmek durumunda kalan Anadolu Medyasının içinde bulunduğu durum ortadadır.
Son alınan karar ile de vergi dairesinin Basın ilan kurumu uhdesindeki borçlu Yerel Gazetelerin borcunu kaynağından daha ödemeden kesmesi ile de birlikte kurumlar maaş ödemekte dahi zorlanmakta, işçi çıkartılması, gazetelerin kapatılması başta olmak üzere bir çok mecrada Yerel basının sesi otomatikman kısılmaktadır.
Zorunlu Sigortalı çalıştırma sayısının daha önceki bir düzenleme ile 7’den 6’ya indirilmesine karşın artan döviz endeksli Kağıt, kalıp, boya maliyetleri nedeni ile bir gazeteyi minimum 1.5 TL’ye mal eden Yerel Medya gazeteyi 50 Krş veya 1 TL’den bile satışa sunmasına karşın maliyetini bile karşılayamamaktadır.
Bu arada dağıtım Şirketinin daha önce mazot karşılığı dağıtımını yaptığı gazetelerden 2019 Yılı başı itibarı ile her aylık dağıtım için 1000 TL’lik bedel istemesi de ayrıca Yerel medyayı mağdur etmiştir.
Daha önceki dönemlerde Basın İlan kurumu ile karşılıklı faturalaşan yerel medya, kurumun bu uygulamayı kaldırması sonrasında tek taraflı fatura kesmekte ve bu da doğal olarak KDV yükünün sürekli Gazetelere yüklenmesine neden olmaktadır.
Sadece İşçi giderlerini ve basit birkaç gideri kullanabilen Yerel medyanın vergi konusundaki açmazı ortadadır.
Aldığı Resmi ilan bedelinin kalan kısmı ile Ayakta kalmak için çırpınan ve özel ilanların nerede ise yok denilecek kadar az olduğu bir dönemde yapılacak olan başta KDV’nin yüzde 1-8, Basın ilan Kurumu’nun aracı kurum olarak hizmet vermesi karşılığındaki Yüzde 15’lik kesintisinin Yüzde 5-10’a çekilmesi mutlak suretle Anadolu basını için bir nefestir.
Gazetelerin ekonomik krizden etkilenmemeleri ve oluşacak hasarı en az hasarla atlatmaları için vergi ve sigorta primlerinde indirime gidilmesi gerekmektedir.
Özellikle basın sektöründe istihdamın desteklenmesi amacıyla vergi ve sigorta primi yapılandırmasına ivedilikle gidilmeli, ardından da yasal düzenleme ile vergi ve sigorta primlerinde indirim yapılmalıdır.
Reklamlar ile Resmi İlanlara uygulanan yüzde 18 katma değer vergisi yüzde 1-8’ e düşürülmelidir.
Aynı kapsamda, gazetelerin ithal etmek zorunda olduğu gazete kâğıdı, gazete mürekkebi ve kalıp gibi ürünlerin gümrük vergilerinden gazeteler muaf olmalıdır.
Başta Naylon faturanın önlenmesi, Kurumlarını özel ilanlara daha fazla gerçekçi fatura kesebilmeleri, Gazetelerdeki iş istihdamının daha ad artırılması, kalitenin yükseltilmesi, Rekabetin artırılması, Sorunların kaynağından yetkililere ulaştırılması gibi önemli katkılar sağlayacak olan Yerel Medya ile ilgili KDV indirimi ve Basın ilan kurumu Yüzdesinin düşürülmesi halen Yaşam Savaşı vermekte olan Anadolu Basını için bir anlamda hayatta kalmak için Can Suyu olacaktır.
Bilindiği gibi; Basında çalışanlarla çalıştıranlar arasındaki ilişkileri düzenleyen 212 sayılı yasa uygulanamaz olmuş, gazetecilerin özlük hakları çeşitli vesilelerle değişik zaman dilimlerinde gasp edilmiştir.
212 sayılı yasa, işten çıkarılmaları durumunda ihbar ve kıdem tazminatlarının ödenmesini, yıllık ve haftalık olmak üzere belirlenen tarihlerde izin yapmalarını ve en önemlisi de gazetecilik faaliyetlerini özgürce yürütmelerini güvenceye bağlamaktaydı.
Gazetecilerin Pazar tatilleri bile, emeklilik gün sayılarından düşülerek hakları gasp edilmiş, yıpranma hakları kısıtlanmış, kıdeme göre tatil haklarını kullanamaz olmuştur.
Her geçen gün artan girdi maliyetlerinin işverenin elini kolunu bağladığı bir dönemde yapılan yasal düzenlemeler ise çalışanların mağduriyetleri artırmıştır.
Daha önceki dönemlerde Sarı basın kartının sağladığı Uçak bileti indirimi ve Telefonlarla ilgili indirimleri bile artık tarih olmuştur.
Sarı basın kartının bile hükmünün kalmadığı bir dönemde ücretler ortadadır.
10 Ocak 1961, basında çalışanların haklarına ilişkin 212 sayılı yasanın uygulanmaya başlandığı gündür.
Bu gün vesilesi ile her geçen gün biraz daha büyük bir erozyona uğrayan ve kan kaybeden Yerel basının ayakta kalabilmesi adına hiç değilse yukarıda satır başları ile vurgulanmaya çalışılan vergi düzenlemeleri, KDV indirimi, BİK yüzdelerindeki indirim hiç olmaz ise yerel basına bir nebze olsun Nefes aldırabilecek türden girişimler olacaktır.
Kaldı ki Milyonlarca liranın döndüğü Mobilya sektörüne sağlanan KDV indirimi ve Ülkemizde bulunan Türkiye Barolar Birliği'nin 31 Aralık 2018'deki duyurusuna göre Türkiye'deki avukat sayısı 116 bin 779 iken onlara sağlanan Yüzde 8’lik KDV indirimine oranla 750-800 civarındaki Yerel Gazeteye sağlanacak KDV indirime ciddi manada bir ekonomik kayba da sebep olmayacaktır.
Yerel basına sağlanacak olan KDV indirimi, Basın ilan kurumu komisyon bedelindeki indirim kar topunun çığa dönüşmesinin önüne geçecek kapanacak olan gazetelerin yaşamasına, işsiz kalacak meslektaşlarımızın da görevlerini yapabilmelerine imkan sağlayacaktır.
Saygılarımla…
TGF ONUR KURULU ÜYESİ
KAYSERİ HAKİMİYET 2000 GAZETESİ
GENEL YAYIN YÖNETMENİ MUSTAFA CENGİZ